วิชา การจัดประสบการณ์วิทยาศาสตร์สำหรับเด็กปฐมวัย EAED 3207
เวลา 8.30-12.20 น
ครั้งที่ 2
- จัดกลุ่ม กลุ่มละ 6 คน
เนื้อหา
พัฒนาการทางสติปัญญา
พัฒนาการทางสติปัญญา ( Cognitive development ) คือ ความสามารถในการคิด พัฒนามาจากการมีปฏิสัมพันธ์กับสิ่งแวดล้อม กระบวนการปฏิสัมพันธ์ มี 2 กระบวนการ คือ
1. กระบวนการดูดซึม ( Assimilation )
มนุษย์มีปฏิสัมพันธ์กับสิ่งแวดล้อมก็จะซึมซาบหรือดูดซึมประสบการณ์ใหม่ๆให้เข้ากับโครงสร้างของปัญญา เช่น การรับข้อมูลจากสิ่งแวดล้อม
2. กระบวนการปรับโครงสร้าง
การเปลี่ยนโครงสร้างของเชาว์ปัญญาให้เข้ากับสิ่งแวดล้อมหรือประสบการณ์ใหม่ซึ่งเป็นความสามารถในการปรับโครงสร้างทางปัญญา
การปรับตัวเข้าสู่ภาวะสมดุลระหว่างอินทรีย์และสิ่งแวดล้อม
การดูดซึมเพื่อรับประสบการณ์ใหม่
- ปรับพฤติกรรมให้เกิดภาวะสมดุลให้เกิดเป็นโครงสร้างทางสติปัญญาและปรับความคิดเดิมให้สอดคล้องกับประสบการณ์ใหม่
ความสำคัญของวิทยาศาสตร์
วิทยาศาสตร์เกี่ยวข้องกับชีวิตของทุกคนทั้งในการดำรงชีวิตประจำวัน และในงานอาชีพต่างๆ ความรู้วิทยาศาสตร์ช่วยให้เกิดการพัฒนาเทคโนโลยี ทำให้ได้รู้จักพัฒนาวิธีคิด คิดเป็นเหตุเป็นผล คิดสร้างสรรค์และสามารถแก้ปัญหาอย่างเป็นระบบได้
ความหมายของวิทยาศาสตร์
พจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถาน.( 2545:744 ) คือ ความรู้ที่ได้จากการสังเกตและการค้นคว้าจากธรรมชาติ
Dr. Arther A. Carin คือ วิทยาศาสตร์เป็นความรู้ที่ได้จากการทดสอบยืนยันมาแล้ว จึงกล่าวได้ว่า การศึกษาเรื่องสิ่งแวดล้อม ประกอบด้วย ตัวความรู้และกระบวนการที่ใช้ค้นหาอย่างเป็นระบบ นำมาปรับปรุงความเป็นอยู่ของมนุษย์
- การเรียนรู้เกิดขึ้นจากเส้นใยของสมองที่เชื่อมกัน
- การทำให้เด็กเกิดการคิด เพื่อให้เส้นใย ประสาทเชื่อมต่อกันในเชลล์ต่างๆ
- ไม่ได้เรียน = ใยประสาทจุดเชื่อมโยงหาย
- เรียนรู้ผิด = ใยประสาทของวงจรการเรียนผิดหนาตัวขึ้น
|
0-2 ปี
|
3-5 ปี
|
ปัจจัยภายนอก
(
ความรู้สึก/ ความสามารถ)
|
การใช้กล้ามเนื้อใหญ่
ประสาทรับรู้พื้นฐาน
|
การใช้กล้ามเนื้อเล็ก ภาษาจินตนาการ
|
ปัจจัยภายใน
(
คุณลักษณะ )
|
ความผูกพันและความไว้วางใจ
|
การควบคุมอารมณ์ การรู้ถูกผิด
|
ความหมายของทักษะกระบวนการทางวิทยาศาสตร์
ทักษะกระบวนการทางวิทยาศาสตร์ คือ ความสามารถในการปฏิบัติและฝึกฝนกระบวนการทางความคิดในการค้นคว้าหาข้อมูลและการแก้ไขปัญหา
สมาคมการศึกษาวิทยาศาสตร์ขั้นสูงของสหรัฐอเมริกา ได้แบ่งทักษะกระบวนการทางวิทยาศาสตร์ออกเป็น 13 กระบวนการ จำแนกออกเป็น 2 ระดับ คือ
1. กระบวนการขั้นพื้นฐานหรือกระบวนการเบื้องต้น
- การสังเกต
- การวัด
- การจำแนกประเภท
- การหาความสัมพันธ์ระหว่างมิติกับเวลา
- การคำนาณ
- การจัดกระทำข้อมูลและการสื่อความหมาย
2. กระบวนการขั้นผสม
- ตั้งสมมติฐาน
- กำหนดนิยามเชิงปฏิบัติการ
- กำหนดควบคุมตัวแปร
- การทดลอง
- การตีความหมายข้อมูลและลงข้อสรุป
ดังนั้น วิทยาศาสตร์เป็นการศึกษาเรื่องสิ่งแวดล้อมตามธรรมชาติประกอบด้วยตัวความรู้แและกระบวนการแสวงหาความรู้ เพื่อนำมาปรับปรุงชีวิตความเป็นอยู่ของมนุษย์ที่อาศัยอยู่บนโลกที่มีการเปลี่ยนแปลง มีความแตกต่าง มีการปรับตัว มีการพึ่งพาอาศัยกันและมีการปรับตัวให้ได้ความสมดุลกับธรรมชาติ
กระบวนการทางวิทยาศาสตร์และผลผลิต
กระบวนการทางวิทยาศาสตร์ คือ การค้นคว้าหาความรู้อย่างมีระบบ
ผลผลิต คือ สิ่งที่ปรากฏขึ้นภายหลังจากที่ได้การทดลองที่ค้นคว้าด้วยวิธีการทดลองทางวิทยาศาสตร์มาแล้ว
กิจกรรมวิทยาศาสตร์นั้นกระบวนการและผลผลิตจะต้องเข้ามามีส่วนเกี่ยวข้องอยู่เสมอ เพราะเมื่อครูจัดเตรียมให้เด็กทำกิจกรรม ครูก็จะต้องสังเกตดูวิธีการทำงานของเด็ก ( กระบวนการ ) เมื่อเด็กทำเสร็จแล้ว ครูต้องดูผลงานของเด็ก ( ผลผลิต )
แนวคิดพื้นฐานทางวิทยาศาสตร์
เกรก ให้แนวคิดพื้นฐานทางวิทยาศาสตร์ไว้ 5 ประการ เรียกว่า Graig' s basic concepts มีลักษณะสำคัญ 5 ประการ คือ
- ความเปลี่ยนแปลง
- ความแตกต่าง
- การปรับตัว
- การพึ่งพาอาศัยกัน
- ความสมดุล
แนวคิดพื้นฐานทั้ง 5 จะช่วยให้ครูเข้าใจในการจัดกิจกรรม การเรียนรู้ให้สอดคล้องกับธรรมชาติของวิชา
การรายงานของแต่ละกลุ่ม
ความรู้ที่ได้จากการดู VDO เรื่อง มหัศจรรย์ของน้ำ
ถ้าอากาศร้อนร่างกายของคนเราก็จะขับเหงื่อออกมา ฉะนั้นถ้าเราดื่มน้ำมากๆน้ำก็จะไปทดแทนเหงื่อในร่างกายของเรา ร่างกายเราจะไม่ได้อ่อนเพลีย และน้ำในร่างกายของเราช่วยปรับสมดุลในร่างกาย คนเราต้องการน้ำและอากาศ ถ้าคนเราขาดน้ำก็จะขาดน้ำได้แค่ 3 วันเท่านั้น
ความรู้ที่ได้รับ
ได้รู้ถึงเรื่อง ความหมาย ความสำคัญและกระบวนการทางวิทยาศาสตร์มากขึ้นและสามารถทำให้รู้จักคิดอย่างเป็นระบบ มีความคิดสร้างสรรค์และคิดเป็นเหตุเป็นผลมากยิ่งขึ้น และได้รู้เรื่องคุณค่าของน้ำมากขึ้น
การประยุกต์ใช้
- สามารถนำความรู้ที่ได้มาปรับใช้ในชีวิตประจำวันได้ ไม่ว่าจะเป็นการคิดแก้ไขปัญหา การคิดแบบเป็นเหตุเป็นผล
